Budizm

Tarihçesi

M.Ö. 6. Yüzyılda Budda tarafından orta çıkarılmıştır.

Sözlü nakledilen sözleri daha sonra yazılarak “Tripitaka” (üç sepet) isimli Budizm metinlerini oluşturmuştur. Budda, aydınlanmış demektir ve “Sidharta”ya verdikleri isimdir.

Milattan sonra Çin, Japonya ve çevresinde yayılmaya başlamış bazı dönemler baskıya uğramıştır. 1900’lerde Batıya yayılmaya başlamış, zamanla evrensel bir din haline gelmiştir.

İnanç sistemi

Tanrı kavramı gibi metafizik konulara cevap vermez. Günümüzde Budda heykelleri tanrının boşluğunu doldurur. Kutsal kitap: Budda bir metin bırakmamıştır. Sonraki dönemlerde yazılan “tripitaka” kutsal metinleri oluşturur.

Dört yüce hakikat: Kendisinin tecrübe ettiği dört yol önermiştir: Hayat ızdıraptır. Izdırabın kaynağı arzulardır. Arzulardan vazgeçilirse acılar sona erer. Acılara son vermek için sekiz dilimli yolu takip etmek gerekir.

Sekiz dilimli yol: Doğru söz, doğru davranış, doğru kazanç, doğru çaba, doğru muhakeme, doğru meditasyon (murakabe), doğru anlayış ve doğru niyettir.

Karma: Hinduizm’de olduğu gibi, kişinin sonraki hayatında ne olacağını belirleyen temel ilke olarak inanılır. Nirvana (nibbana): Karma’dan, samsara çarkından kurtuluştur.

Ritüeller

Ritüeller bireyseldir. Budda heykelinin önünde diz çökme şeklindedir. Avuçlar birleştirilerek “Budda’ya, Dhamma’ya ve Sangha’ya sığınırım” denir. Yoga ve meditasyon ritüellerdendir. Vhara, dini mekânları ve ayin yerleridir. Bayramlar: Yeni yıl, Vesak (Budda’nı doğumu), temmuz ve kasım zühd dönemleridir.

Semboller

Mandala, evrenin sembolüdür. Sekizli dilimli yol sembolü ve teşbih ve bilgelik zili vardır. Vajra, meditasyon aletidir.

Ünite Bilgilendirme

SAYFA TESTİ:

–          Hayat acı ve ıstıraptır. Ölüm, hastalık, yaşlılık, sevdiğiniz bir şeyin devamlı olmaması, istediğimiz şeylere ulaşamama gibi hususlar acı ve ıstıraptır

–          Acı ve ıstırabın kaynağı, istek ve arzulardır. Kişinin, hayatta acı çekmesinin nedeni, onda bulunan istek, hırs ve arzulardır. İnsan, istediği ve arzuladığı şeylere ulaşamadıkça acı çekmektedir.

–          İstek ve arzulardan vazgeçilirse acılar sona erecektir.

–          İstek ve arzulara son vermek için, Sekiz Dilimli Yolu takip etmek gerekir.

Parçada verilen “dört yüce hakikat” aşağıdaki dinlerden hangisinin inanç sisteminde yer alır?

A)      Hinduizm

B)       Budizm

C)       Konfüçyanizm

D)      Taoizm

E)       Sihizm