Varoluşun ve Hayatın Anlamı

11. Sınıf  – 1. Ünite  (Dünya ve Ahiret)

 

Varoluşumuz ve hayat

Dünya hayatının amacı, insanın yaratıcısını tanıyıp, O’na kulluk şuuruyla yaşamasıdır.

Dünya hayatının nihai amacı, ahiret hayatını kazanmaktır. Kur’an’a göre dünya imtihan yurdu, ahiret ise asıl ve ebedi yurttur.

Bütün canlılar ölümlüdür ve bir amaca yönelik yaratılmıştır. Kur’an’da hayat ve ölüm şöyle anlatılmıştır: “O hanginizin daha güzel amel yapacağını sınamak için ölümü ve hayatı yaratandır. O mutlak güç sahibidir, çok bağışlayandır.” (Mülk suresi, 2.)

Kur’an’a göre dünya hayatının en önemli özelliği, imtihan yeri olmasıdır. Sınanmak için yaratılan insan, ecelini tamamladıktan sonra ölür, yeniden dirilme ile birlikte yeni ve sonsuz bir hayata adım atar.

Dünya- Ahiret dengesi

Sınanma yeri olan dünya geçici, ahiret ise ebedidir. Kur’an bu gerçeği şöyle anlatır: “Dünya hayatı bir oyun ve eğlenceden başka bir şey değildir. Sorumluluk sahibi olanlar için ahiret yurdu muhakkak ki daha hayırlıdır. Hala akıl erdirmiyor musunuz?” (Enam suresi, 32.) Bu sebeple insanların dünyanın geçici zevklerine aldanmamaları, daha hayırlı ve sonsuz olan ahiret yurdunu kazanmak için güzel davranışlarda bulunmaları istenmiştir. Çünkü ahiretteki mutluluk, dünyadaki yaşayışa bağlıdır.

Allah dünya ahiret dengesini gözetmemizi istemektedir: “Allah’ın sana verdiğinden (onun yolunda harcayarak) ahiret yurdunu iste ama dünyadan da nasibini unutma…”  ( Kasas suresi, 77.) Ayrıca dünya hayatının da ihmal edilmemesi gerektiğine dikkat çekilmiştir.

Peygamber Efendimiz (s.a.v.) bu konuda şöyle buyurmuştur:  “İnsanların en akıllısı, ölümü unutmayan ve ona hazırlıklı olan kimsedir.” (ibni Mace, Zühd, 11.) Hz. Ali (r.a.) dünya-ahiret dengesi konusunda şunları söylemiştir: “Ey insanlar! Dünya geçici ev, ahiret ise kalıcı yurttur. Geçici evinizden kalıcı yurdunuza azık alın. Bedeniniz dünyadan çıkmadan önce, kalbinizi dünyadan çıkarın. Dünyada imtihan ediliyorsunuz. Oysa dünyadan başka bir yer için yaratıldınız. Bir kimse öldüğünde insanlar; ‘Ne miras bıraktı?’ derler. Melekler ise ‘Ahirete ne gönderdi?’ diye sorarlar.” (Nehcü’l-Belâğa, 203. Hutbeden)

Ahirete imanın kazandırdıkları

Ahirete iman, sorumluluk bilinci kazandırır.

Ahirete iman, hesap verme bilincini geliştirir, iyi davranışlara yönlendirir.

Ahirete iman, kötülük yapmaktan ve suç işlemekten alıkoyar.

Ahirete iman, güzel ahlaklı ve erdemli olmayı sağlar. Ahirete iman ve hesap verme bilinci, insan davranışlarını doğrudan etkiler.

Ahirete iman, insanlara yaratılış gayesini hatırlatır. İnsanlara hayat ve ölümün anlamını verir.

Ahirete iman, insanlara hayatın zorlukları ve musibetlerine karşı sabretme, dayanma gücü verir.

Ahirete iman, öncelikle dünya hayatını huzurlu ve mutlu kılar.

• Ölüm hayatın değişmez bir gerçeğidir. Her canlı doğar, büyür ve tabii ömrünü tamamladıktan sonra ölür. İnsanlar da her canlı gibi doğar ve kendisi için belirlenmiş ömrü yaşadıktan sonra ölür. Bu gerçek Kur’an’da şöyle anlatılmıştır: “Her canlı ölümü tadacaktır.” (Al-i imran suresi, 185.)

Ahirete imanın akli delilleri

• Mutlak adalet,
• Ebedilik arzusu,
• İnsanın özgür ve sorumlu oluşu,
• İnsanın başıboş  ve amaçsız yaratılmadığı,
• Varoluşun ve hayatın anlamı,
• İnanç ve davranışlara karşılıklarının verilmesi,
• Hakikatin ortaya çıkması ve her şeyin anlaşılması,
• Evrensel ahlak ilkelerinin hayata geçirilebilmesi,
• İyilik, hak ve görev bilinci.

Ahirete imanın nakli delilleri

• İlk defa yaratan  tekrar yaratabilir.
• Gökleri ve yeri yaratan ölüleri de diriltebilir.
• Her şeye gücü yeten Allah, tekrar diriltmeye kadirdir
• Çünkü O, her türlü yaratmayı gayet iyi bilir.
• Baharda yeryüzünü kıştaki ölümünden sonra dirilten Allah, insanları da diriltir.
• Ölüden diriyi, diriden ölüyü çıkaran Allah, insanları kabirlerinden çıkaracaktır. İnkârcılar ve iman edenler mutlaka yaptıklarının karşılığını göreceklerdir.
• İnanıp, iyi işler yapanlarla inkâr edip, zulmedenler bir tutulmayacaklardır.

 

• • Örnek Ayet: “Allah’ın gücünün delillerinden biri de şudur: Sen yeryüzünü kupkuru görürsün. Biz onun üzerine suyu indirdiğimiz zaman titreşir ve kabarır. Şüphesiz ki ona hayat veren Allah, mutlaka ölüleri de diriltir. Doğrusu onun her şeye gücü yeter.” (Fussilet suresi, 39.)

Ahiret hayatının gerekliliği

Ahiret hayatının niteliği duyularımızla algılayamayacağımız, gayba ait bir konudur. Bu konuda tek bilgi kaynağımız vahiydir. Fakat aklımız ahiretin varlığını ve gerekliliğini kabul eder. Adalet ilkesi, içimizdeki sonsuzluk isteği, insanın başıboş yaratılmadığı fikri, sorumluluklarımız bize ahiretin varlığını gerekli kılar.

• “Kim (Allah huzuruna) iyilikle gelirse ona getirdiğinin on katı verilir. Kim de kötülükle gelirse, o sadece getirdiğinin dengi ile cezalandırılır. Onlar haksızlığa uğratılmazlar.” (En’am suresi, 160.)

Ahirete İmanın Dünya Hayatına Etkileri

Sorumluluk,  Hak ve hukuka riayet, Adalet, İyilik ve yardımseverlik, Sabır, Dürüstlük,  Kanaatkârlık, Helal-Haram bilinci, Şefkat ve merhamet, İstikamet, Ümit…

Ünite Bilgilendirme

 

SAYFA TESTİ:

Hz. Ali (r.a.) dünya-ahiret dengesi konusunda şunları söylemiştir: “Ey insanlar! Dünya geçici ev, ahiret ise kalıcı yurttur. Geçici evinizden kalıcı yurdunuza azık alın. Bedeniniz dünyadan çıkmadan önce, kalbinizi dünyadan çıkarın. Dünyada imtihan ediliyorsunuz. Oysa dünyadan başka bir yer için yaratıldınız. Bir kimse öldüğünde insanlar; ‘Ne miras bıraktı?’ derler. Melekler ise ‘Ahirete ne gönderdi?’ diye sorarlar.” (Nehcü’l-Belâğa, 203. Hutbeden)

Hz. Ali’nin bu hutbesinden aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

A)      İnsanlar ahiret için yaratılmıştır.

B)       İnsanlar dünyaya ahiret için gönderilmiştir.

C)       Dünya hayatı geçici, ahiret hayatı ise sonsuzdur.

D)      İnsanlar dünyada sadece ahiret yurdu için çalışmalıdır.

E)       İnsanlar dünya-ahiret dengesini gözeterek yaşamalıdır.

 

 

ÇÖZÜM: “Dünyada imtihan ediliyorsunuz, oysa başka bir âlem içiyaratıldınız”, cümlesi A ve B şıkkını verir. “Dünya geçici ev, ahiret ise kalıcı yurttur” cümlesi C şıkkını verir. Parçanın genel akışı ahirete hazırlığı unutmamayı, dengeyi hatırlatır. Fakat “sadece ahiret için çalışmak” düşüncesi çıkarılamaz. Doğru cevap D şıkkıdır.

 

SAYFA TESTİ:

Ahiret inancı insan davranışlarını belirlemede büyük bir etkiye sahiptir. Ahirete inananlar, devamlı olarak hayatlarının muhasebesini yaparlar. Bu şuur, onları dünyanın geçici menfaatleri için haksızlık yapmaktan, kötülük işlemekten alıkoyar. Daima iyi işler yapmaya yönlendirir.

Parçada ahirete imanın kazandırdıklarından hangisi anlatılmıştır?

A)        Ahirete iman insana yaratılış gayesini hatırlatır.

B)         Ahirete iman hesap verme bilincini geliştirerek davranışlarda belirleyici olur.

C)         Ahirete iman hayatın zorluklarına karşı sabretme ve dayanma gücü verir.

D)        Ahirete iman ahlaklı ve erdemli olmayı sağlar.

E)         Ahirete iman dünya ve ahiret hayatını huzurlu ve mutlu kılar.

 

 

ÇÖZÜM: “Ahirete inananların hayatlarının muhasebesini yapacağı” ve bu yönüyle “insan davranışlarını belirlemede büyük etkiye sahip olduğu” cümleleri B şıkkında verilen yargıyı bildirir. Diğer şıklar hakkında bilgi verilmemiştir. Doğru cevap B şıkkıdır.