Ahirete Uğurlama
| 11. Sınıf – 1. Ünite (Dünya ve Ahiret) |
Vefat edene karşı yakınlarının ve diğer insanların bazı görevleri vardır.
Hem insani hem de dini görevlerdir. Bunlar teçhiz, tekfin, defin, Kur’an okuma, cenaze namazı kılma ve duadır. Yakınlarına başsağlığı dileme de görevlerimiz arasındadır.
Teçhiz
Vefat eden kişiyi hazırlamak demektir. Gözlerini kapatmak, ellerini yanlara uzatmak, üzerini örtmek ve yıkamak gibi kabre hazırlama işlemleridir.
Tekfin
Cenazenin yıkandıktan sonra kefenlenmesidir.
Cenaze namazı kılmak
Vefat eden kişiye dua amacı taşıyan bir namazdır. Farz-ı kifayedir. Cenaze namazına katılmak dini ve insani bir görevdir. Namazdan sonra vefat eden kişi toprağa verilir.
Taziye
Vefat eden kişinin yakınlarını teselli etmek, acılarını paylaşmak ve sabır dilemek amacıyla ziyaret etmektir. Taziyelerde “Allah rahmet eylesin”, “Allah sabırlar versin” gibi ifadelerle üzüntüler paylaşılır. Kur’an okunup ölüm gerçeği üzerinde konuşmalar yapılır. Ölen kişiye hayır dualarında bulunulur. Peygamber Efendimizin (s.a.v.) şu hadisi taziyelere kaynaklık etmektedir: “Müslümanın Müslüman üzerindeki hakkı beştir: Selam verdiğinde selamını almak, hastalandığında ziyaret etmek, vefat ettiğinde cenazesine katılmak, davet ettiğinde icabet etmek ve hapşırdığında Allah’tan sağlık ve afiyet dilemek.” (Buhari, Cenâiz, 2.)
Kur’an okumak
Vefat eden kişinin arkasından yapılan güzel uygulamalardan biri de Kur’an okumaktır. Gerek kabrin başında gerekse taziye esnasında Kur’an okunarak dualar edilir.
Hayır yapmak
Vefat eden kişilerin yakınlarının sadaka vermesi, yoksullara yardım etmesidir.
|
Alevilik-Bektaşilikte “Hakka Uğurlama Erkânı” Alevilik-Bektaşilikte ölüme “hakka yürüme” tabiri kullanılır. Alevilik-Bektaşilikte cenazenin techiz işlemlerine “hak döşeğine koyma” denir. Yıkama hizmeti, hakka yürüyenin dünya kirinden arındırılmasıdır. Daha sonra kefenleme işlemleri yapılır. Bu işlemde ayakların başparmaklarından bağlanmasına “mühürleme” denir. Rızalık alma hizmeti: Rızalık verecek canların toplanmasıdır. Gülbenkler okunarak razılık istenir. Daha sonra birleme (tevhid) yapılır. Toprağa sırlama hizmeti. Hakka yürüyenin mezarlığa götürülmesi ve indirilmesidir. Toprağa sırlanırken gülbenkler okunur. Arkasından katılanlar sağ el göğüste sol el yanda, ayakta dara durular. Dar, hakka yürüyen için yapılan cemdir. Ardından taziye ve lokma gülbenki yapılır. |
Ünite Bilgilendirme
· “153. Ey iman edenler! Sabır ve namaz ile Allah’tan yardım isteyin. Allah muhakkak sabredenlerle beraberdir.
· 154. Allah yolunda öldürülenlere «ölüler» demeyin. Bilakis onlar diridirler, lâkin siz anlayamazsınız.
· 155. Muhakkak ki sizi korku ve açlıkla; mallardan, canlardan ve ürünlerinden eksiltmekle (fakirlikle) imtihan ederiz. Sabredenleri müjdele!
· 156. Onlar, başlarına bir musibet geldiğinde: “Biz ancak Allah’a aidiz ve biz sonunda O’na döneceğiz.” derler.
· 157. İşte Rablerinden af ve rahmet onlaradır ve doğru yolu bulanlar da onlardır.” (Bakara suresi)
SAYFA TESTİ:
Ölen kişinin arkasından yerine getirilen dini görevlerden biri de cenaze namazı kılmaktır. Cenaze namazı ölen bir kişi için dua niteliği taşıyan bir namaz olup yerine getirilmesi gereken son görevdir. Bu namazı Müslümanların bir kısmının kılmasıyla diğer kişilerin üzerinden sorumluluğu kalkmış olur. Eğer ölen kişinin cenaze namazını hiç kimse kılmazsa o yerleşim yerindeki tüm Müslümanlar bundan sorumlu olur. Bu nedenle cenaze namazı kılmak insani hem de dini bir sorumluluktur.
Dini görevlerden cenaze namazının dini hükmü aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilmiştir?
A) Farz-ı ayn
B) Farz-ı kifaye
C) Vacip
D) Sünnet
E) Müstehap
| ÇÖZÜM: Parçada cenaze namazı anlatılmıştır. Cenaze namazının hükmü ise “farz-ı kifayedir”. “Müslümanların bir kısmının kılmasıyla diğer kişilerin üzerinden sorumluluğu kalkar” cümlesi zaten farzı kifayeyi tarif etmektedir. Doğru cevap B şıkkıdır. |
