İslam’da İbadetlerin Temel İlkeleri

Niyet ve İhlas

Niyet ibadetlerin geçerliliğinin en genel ve ortak şartıdır. Niyet öncelikle Allah rızasını kazanmak arzusuyla O’nun emrini yerine getirme düşüncesidir.

İbadetlerde esas olan Allah rızası taşıması, gösteriş ve riyadan uzak eda edilmesidir. İbadetler sadece Allah için yapılır, karşılığı sadece O’ndan beklenir.

Buna aynı zamanda “ihlas” denir. İhlas; saf, temiz ve katışıksız olmak anlamlarına gelir. İhlas; ibadet ve davranışlarda, halkın övme ve beğenmesini, yerme ve kınamasını düşünmeden, sırf Allah için samimi bir niyetle hareket etmektir. Gösteriş (riya), duyurma (suma), şirk ve nifak gibi şaibelerden uzak olmak demektir.

Kur’an ve sünnete uygunluk

İbadetlerin geçerlilik şartlarından biri de Kur’an ve sünnete uygunluktur. Kur’an ve sünnetin belirttiği davranış biçimi, şartı ve şekli esastır.

Kur’an ve sünnete uygun olmayan ibadetler ve tutumlar bidat kabul edilir. Bidat; dinin aslından olmayan, Kur’an ve sünnete aykırı olarak sonradan eklenen davranışlardır.

Devamlılık ve süreklilik

İbadetlerde önemli olan devamlılıktır. İstenen tutum; bazen yapıp bazen terk etmek değil, az da olsa devamlılıktır.

Ünite Bilgilendirme

• “İyilik, yüzlerinizi doğu ve batı taraflarına çevirmeniz(den ibaret) değildir. Asıl iyilik, Allah’a, ahiret gününe, meleklere, kitap ve peygamberlere iman edenlerin; mala olan sevgilerine rağmen, onu yakınlara, yetimlere, yoksullara, yolda kalmışa, (ihtiyacından dolayı) isteyene ve (özgürlükleri için) kölelere verenlerin; namazı dosdoğru kılan, zekâtı veren, antlaşma yaptıklarında sözlerini yerine getirenlerin ve zorda, hastalıkta ve savaşın kızıştığı zamanlarda (direnip) sabredenlerin tutum ve davranışlarıdır. İşte bunlar, doğru olanlardır. İşte bunlar, Allah’a karşı gelmekten sakınanların ta kendileridir”, ayeti davranışlarda ihlasın önemine vurgu yapmış, iman ve ibadetin ahlak olarak hayata yansımasını emretmiştir.. (Bakara suresi, 177.)

SAYFA TESTİ:

İbadetlerin geçerlilik şartlarından biri Kur’an ve sünnete uygunluktur. İbadetlerde Kur’an ve sünnetin belirttiği davranış biçimi ve şekli esastır. Bu sebeple Kur’an ve sünnette bulunmayan bir ibadet ihdas edilemeyeceği gibi, onlarda belirlenen uygulama ve şeklin dışına da çıkılamaz.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi Kur’an ve sünnete uygun olmayan ibadetleri ifade eder?

A)      Mekruh

B)       Haram

C)       Mendup

D)      Bidat

E)       Caiz